۱۰ ویژگی یک روان‌درمانگر عالی
زمانی که مراجعین دنبال بهترین روانشناس هستند، با فهرستی از روانشناس ها مواجه می‌شوند. و البته انتخاب یک درمانگر از این فهرست ممکن است دشوار باشد. با توجه به وجود تنوع در میان روان‌درمانگر، چگونه می‌تواند انتخاب کند که کدام روان‌درمانگر برای او مناسب‌تر است؟
در اینجا به 10 ویژگی یک روان‌درمانگر عالی اشاره می‌کنیم. شما به عنوان یک روان‌درمانگر می‌‌توانید با تقویت این خصوصیات در خود به روان‌درمانگری تبدیل شوید که از سوی درمانجو برای مشاوره انتخاب می‌شود.
آیا شما دنبال یک بستر مناسب برای نوبت دهی به مراجعین خود هستید؟ پس این مطلب را مطالعه کنید: نرم افزار نوبت دهی روانشناسی
۱۰ ویژگی یک روان‌درمانگر خوب
1-ارتباطات قوی
درمانجو تمایل دارد، شما بتوانید آنچه را که در ذهن دارید به صورت روشن و صریح به او بگویید. همچنین با او صادق باشید و با زبان ساده، روش درمانی خود را برای او توضیح دهید. درمانجو می‌خواهد به صورت رو راست با او درباره مسائل صحبت کنید و زمانی که به اطلاعات بیشتری نیاز دارید یا می‌خواهید از مسئله‌ای مطمئن شوید از او سوال بپرسید. درمانجویان تمایل دارند از آن‌ها بپرسید چه مسئله‌ای برای آن‌ها مهم است و همچنین ایده‌ها و بازخوردهای او را نیز بخواهید، نه این که فقط درباره دیدگاه‌های خودتان صحبت کنید. درمانجو می‌خواهد روان‌درمانگر به او کمک کند تا آنچه را او احساس می‌کند پردازش نماید. در واقع برای درمانجو بسیار مهم است که در مسائل و پیچیدگی‌ها آن‌ها دخیل شوید.
2- شنونده عالی بودن
درمانجو توقع دارد شما مهارت گوش دادن به کلام و حتی نشانه‌های غیرکلامی او را داشته باشید و به طور خیلی دقیق به زبان بدن او (تنفس، قرارگیری بدن، موقعیت دست‌ها، پاها، تماس چشمی و ...) توجه کنید. شما باید یک شنونده خوب باشید و بین آنچه قبلا گفته و آنچه که در حال حاضر می‌گوید، بتوانید ارتباط برقرار کنید. شما باید بدانید چه چیزهایی برای او مهم است. شما باید به کلمات و عباراتی که درمانجویان به کار می‌برند توجه کنید و در هنگام بحث درباره مسائل از همان کلمات و عبارات درمانجو استفاده می‌کنند.
3- قابل اعتماد بودن
درمانجویان، مسائل حساس و پیچیده خود را با روان‌درمانگران مطرح می‌کنند، بنابراین روان‌درمانگر باید مورد اعتماد درمانجو باشد. همچنین باید در خصوص حفظ اطلاعات خصوصی پرونده الکترونیک روانشناسی سیاست‌هایی را اتخاد نمائید تا مورد اعتماد درمانجو قرار گیرید.
همچنین باید از نشانه‌های کلامی و زبان بدن شما پی ببرد که با او رابطه خوبی دارید. شما باید از درمانجو درباره نحوه عملکردتان به عنوان روان درمانگر بازخورد بگیرید، تا این اطمینان را پیدا کنید که روشی مفید را برای درمان آن‌ها به کار گرفته‌اید. اگر درمانجو نیاز به بیان نگرانی‌هایش دارید باید این کار را با احساس راحتی انجام دهد، زیرا شما ارتباطی بین خود و او ساخته‌اید که هر دو طرف باید به یکدیگر اعتماد نمائید.
4- رو راست بودن
یک روان درمانگر خوب باید بتواند درباره خدمات رواندرمانی یا هزینه‌های آن با شفافیت صحبت کند. باید با درمانجو صادق باشد و به او بگوید در صورت نیاز به شکایت به چه شخص یا سازمانی باید درخواست خود را ارسال نماید.
5- تعیین برنامه برای درمانجو
درمانجو توقع دارد، روان‌درمانگر روی مسائلی که برای او بسیار مهم است کار کند و به مشکل و مسائل از دیدگاه او نگاه کند. به همین دلیل باید از او بخواهید که بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مسئله‌ای که در حال حاضر با آن روبه‌رو است را برای شما شرح دهد، و شما هم در ادامه به شناسایی مشکل و تشخیص گام‌های ممکن برای درمان بپردازید.
یکی دیگر از مسائلی که وجود دارد این است که باید با سرعت درمانجو به ویژه زمان‌هایی که او درباره مسائل بسیار دردناک و استرس‌زا صحبت می‌کند خود را تطبیق دهید و سعی نکنید "خیلی سریع روند درمان را پیش ببرید." همچنین اگر در جلسات رواندرمانی، درمانجو اذعان کند که برای صحبت درباره برخی مسائل هنوز آمادگی ندارد، باید به نظر او احترام بگذارید.
6-بی‌طرف بودن
یکی از ویژگی‌های یک روان‌درمانگر خوب این است، زمانی که به صحبت‌های درمانجو گوش می‌دهد و یا با او صحبت می‌کند باید به نحوی به او اعلام کند که با آنچه که می‌گوید، موافق است. شما در فرآیند رواندرمانی در عین اینکه نظرات جایگزین درباره دیدگاه‌های درمانجو ارائه می‌دهید یا روش‌های جدیدی برای انجام کارها را به او پیشنهاد کنید اما همچنان باید به او و آنچه پشت سر گذاشته به دیده احترام بنگرید. یک درمانگر خوب می‌داند درمانجو چه شرایط سختی را پشت سر گذاشته است و با همدردی با درمانجوی خود برخورد می‌کند.
نکته: رفتارها، تفکرات و احساسات درمانجو را بر اساس پیش‌داوری‌ها نگاه نکنید.
مهم‌ترین نکته این است که وقتی احساساتی موجب شرمساری او می‌شود، شما در نقش یک حمایتگر برای او باشید و بتوانید ارزش او را به عنوان یک فرد، ببینید. او باید این احساس را داشته باشد که می‌تواند اطلاعات خصوصی‌اش را با شما در میان بگذارد و شما همچنان در کنار او هستید و به او احترام می‌گذارید.
7-رویکرد انعطاف پذیر
روان‌درمانگر باید روش درمانی خود را با شرایط منحصربفرد درمانجو سازگار کند. بله درست است، درمانجویانی که افسردگی دارند ممکن است برخی ویژگی‌های کلی مشترک مانند احساس ناامیدی، از دست دادن علاقه نسبت به فعالیت‌های روزمره، تغییرات در اشتها یا خواب داشته باشند و همچنین درست است که تکنیک‌های رواندرمانی ممکن است برای بسیاری از درمانجویان قابل استفاده باشد، اما هر درمانجو و شرایطش منحصربفرد است و نیاز به یک روش اختصاصی دارد. یک روان‌درمانگر خوب در بهترین حالت باید سعی کند مسائل خاصی که درمانجو بیان می‌کند به انضمام همه جزئیات مسئله را درک کرده و راهبردهای منحصربفرد به درمانجو ارائه دهد.
8- خوش بین بودن
روان‌درمانگر باید به این باور داشته باشد که درمان موجب بهبودی درمانجویش خواهد شد. وی باید رویکرد مثبتی نسبت به درمانجوی خود داشته باشد و به او بگوید که برای درمان راهی وجود دارد و با گذشت زمان یا با آزمودن روش‌های متفاوت، درمانجو در مسیر بهبود قرار می‌گیرد. درمانگر باید به بهبود وضعیت درمانجو و ساختن دنیای بهتر برای او امیدوار باشد.
در واقع درمانجو باید با باور مثبت نسبت به بهبود وضعیت خود در جلسات رواندرمانی شرکت کند، و اگر انتظاری غیر از این داشته باشد، پس چرا در جلسات رواندرمانی شرکت می‌کند؟
یک روان‌درمانگر خوب فقط روی مسائل و مشکلات استرس‌زا تمرکز نمی‌کند، بلکه به مسائلی که موجب شادی، آرامش و تسکین درمانجو می‌شود نیز می‌پردازد. این روش برای کمک به فرآیند درمان بسیار مفید است.
9- نظارت
روان‌درمانگران باید زمان مشخصی را به گفتگو با فردی که تجربه بیشتری درباره حوزه مسائل روانشناسی بالینی دارد، اختصاص دهند. نظارت، زمانی است که کیفیت کار روان‌درمانگر باید مورد ارزیابی قرار گیرد، به این جهت که ایده‌ها یا دیدگاه‌های جدیدی به آن‌ها منتقل گردد. همچنین در این گفتگوها، روان‌درمانگر باید درباره روش‌های درمانی خود در درمان درمانجویان صحبت کند.
بدون اختصاص چنین زمانی، روان‌درمانگران در معرض خطر "کار در انزوا" قرار می‌گیرند و بدون اینکه هیچکس بداند آن‌ها در حال انجام چه درمانی برای درمانجویان خود هستند. این وضعیت ناخوشایند باعث می‌شود که روان‌درمانگران قادر به یادگیری، مواجهه با چالش‌ها و حتی داشتن بازخورد درباره کار خود نباشند. به روان‌درمانگران توصیه می‌شود که به نظارت دسترسی داشته باشند. سرپرست روان‌درمانگر باید فردی با تجربه در زمینه‌هایی باشد که روان‌درمانگر در آن حیطه فعالیت می‌کند.
10- آموزش و یادگیری
لازم است روان‌درمانگر از سایر اطلاعات تکمیلی در فرآیند درمان، درمانجویان اطلاع داشته باشد. برای مثال اگر مراجعی دچار اضطراب اجتماعی است، لازم است روان‌درمانگر درباره گروه‌های اضطراب اجتماعی اطلاعاتی داشته باشد، تا در صورت تمایل، درمانجو در این گروه‌ها شرکت کند.
روان‌درمانگر خوب باید به دنبال آموزش‌های تکمیلی نیز باشد تا ایده‌های جدید در درمان مراجعین، بدست آورد. البته این چنین نیست که تحصیلات تکمیلی معیاری برای تعیین این باشد که کدام روان‌درمانگر خوب است و کدام خوب نیست، اما با تحصیلات تکمیلی، روان‌درمانگر به ابزارها و روش‌های بیشتری برای جلسات رواندرمانی مجهز می‌شود.
روان‌درمانگران ممکن است در رشته‌های مربوط به مشاوره روانی، کار اجتماعی و ... دارای مدرک دانشگاهی باشند. همچنین ممکن است روان‌درمانگران با حضور در دوره‌های آموزشی مستقل مانند وبینارهای آنلاین، آموزش حضوری، خواندن کتاب یا شرکت در کنفرانس‌ها سعی کنند تا به روز بمانند و از تجارب دیگران بهره‌مند شوند. آموزشی که روان‌درمانگران را با تکنیک‌های مختلف و جدید درمانی و وضعیت درمانجویان آشنا کند، برای درمانجویان بسیار مفید است. علاوه بر این برخی از روان‌درمانگران برای کمک به یافتن راه‌حل‌ها و بررسی چالش‌های خود دریافت می‌کنند.
آیا شما مدیر داخلی یا منشی مرکز روانشناسی هستید؟ آیا به مشاوره جذب درمانجو نیاز دارید؟ همین الان با شماره های ۰۲۱۲۲۰۶۷۶۳۵ و ۰۹۱۲۰۰۴۴۸۲۴ تماس بگیرید
تگ های مربوط به مقاله فوق در مورد مدیریت مراکز مشاوره و روانشناسی
دیدگاه شما:
مسعود فرهادی
موضوع جالب و دقیق برای یادگیری بیشتر مرسی از تیم تولید محتوی
سمیرا معین
به جزئیات خوبی درباره ویژگی‌های یک درمانگر عالی اشاره کردید. نکات کاربردی بودند